Sejarah Form 3 - Bab ⑥

Perubahan Pentadbiran Ke Arah Berkerajaan Sendiri di Sarawak dan Sabah
这课是讲述交给British的Sabah 和 Sarawak 迈向自立政府的行政变化

SARAWAK
为了庆祝统治 Sarawak 100年，Charles Vyner Brooke 在Jan 1941 推出Perlembagaan 1941。可是这项计划没能成功因为日本攻打并占领Sarawak 5年 (1941-1945)

Sarawak Selepas Kekalahan Jepun
当世界第二大战结束，英国在 10 Sep 1945 推出 Pentadbiran Tentera British, 该usaha被执行是为了要恢复安宁(mengembalikan ketenteraman), 恢复经济(pemulihan ekonomi) 和 更新行政管理 (mengemas kini pentadbiran)。Pentadbiran Tentara British 统治Sarawak 直到 1 Julai 1946

Sarawak diserahkan kepada kerajaan British
英国努力从Brooke 家族抢走Sarawak的行政权利，另外也有几个因素促使Charles Vyner Brooke 把Sarawak交给他们：

(i) Desakan daripada kerajaan British
英国为了使 pelaburan lebih terjamin，他们逼Charles Vyner Brooke 交出sarawak

(ii) Pertikaian Keluarga
Charles Vyner Brooke 年纪大 ，决定退休(bersara)，可是没有继承人。但是他又不想给他的侄儿 Anthony Brooke 接管sarawak政治

(iii) Masalah Kewangan
sarawak 因为战争造成毁灭。他没有钱重建sarawak

✎ 根据Dis 1945 CharlesVynerBrooke 和英国的谈判结果，1个协议被达成把Sarawak 交给英国。CharlesVynerBrooke 派 Gerard T.MacBryan 得到Majlis Tertinggi Sarawak 当地领袖和土著领袖(pemimpin tempatan dan ketua bumiputera) 签名。但他是像Harold MacMichael 一样使用 诈欺手法 (tipu muslihat) 得到签名。几天后，他成功得到同意。
✎ 8 Feb 1946, CharlesVynerBrooke 宣布Majlis Tertinggi 同意把Sarawak交给英国。但是得到反对尤其是orang Melayu 和 Iban。
✎ 由于反对，Pejabat Tanah Jajahan 要求CharlesVynerBrooke 以 法律和民主形式(perundangan dan demokrasi) 得到转交Sarawak的认同

✎ CharlesVynerBrooke 把事情交给Majlis Negeri 处理。经过3天讨论，他们以得到18同意票和16反对票通过 Rang Undang-Undang Penyerahan Sarawak / Cession Bill
✎ 大多支持者是ahli bukan bumiputera （不是土著成员）
✎ 1Julai 1946, 英国宣布Sarawak 为 Tanah Jajahan Mahkota British。Sir Charles Arden Clarke 成为第一任 Gabenor British di Sarawak。

Gerakan Antipenyerahan Sarawak
✎ orang Melayu 和 Iban 反对Sarawak转交给英国。Masyarakat Melayu 由 Datu Patinggi Abang Haji Abdillah bin Datu Patinggi Haji Mohammad Kassim 也就是 ketua datu-datu masyarakat Melayu dan kaum Melayu terpelajar 带领
✎ 其他反对者：
(a) Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak (PKMS)
(b) Barisan Pemuda Melayu Sibu (BPM)
(c) Barisan Pemuda Sarawak (BPS)
(d) Persatuan Dayak Sarawak (PDS)
✎ 这些 persatuan 反对行为称之 Gerakan Antipenyerahan Sarawak
✎ Faktor Gerakan Antipenyerahan Sarawak：

(i) Perlembagaan 1941
把sarawak交给英国就等于违反了Perlembagaan 1941 里面的自立政府条件。他们要得到独立的意愿就变得较为困难

(ii) Tipu Muslihat
CharlesVynerBrooke 没有经过当地和土著领袖的讨论擅自做决定

(iii) Anthony Brooke Tidak Dilantik Sebagai Raja Sarawak 
Barisan Pemuda Melayu 要求 Anthony 被委任为新的Raja Sarawak 。只有恢复 Brooke 家族的统治他们才能轻易获取独立

Penentangan dan reaksi British
✎ 反对团送反对信(surat bantahan)，电报线(kawat) 和电报(telegraf) 给英国，but他们不理
✎ 海报四处贴。每个kampung 动员做海报和布条(poster dan sepanduk)。写在布条和海报的字眼有 "Kami Membantah dengan sekeras-kerasnya Atas Tindakan Brooke Menyerahkan Sarawak kepadaKolonial Inggeris" 和 "Sarawak Adalah Hak Kami,Leburkan Koloni "
✎ 女性也参与其中。例如领导 kaum ibu PKMS 的 Cikgu Lily Eberwein 去kawasan pedalaman 得到iban 人的支持&同情。代表 kaum ibu BPM 的 Puan Sharifah Hajah Sipah Tuanku Othman, Dayang Fauziah 和 Cikgu Ajibah Abol 牺牲时间&精力编排反对转交Sarawak的示威行动

✎ 英国得知反对团由kakitangan kerajaan 尤其是老师组成。
✎ Dis 1946，英国发出一张通告(notis) Pekeliling No.9 。他们更生气了
✎ 2 April 1947, 338 kakitangan kerajaan 辞职。大部分都是马来老师，这造成 22间政府学校被迫关闭。后来 56 Maktab Perguruan Melayu 学生放弃学业因为反对该通告
✎ 示威在每年的7月1日举行。最大型的示威在Kuching (1 Julai 1947) ，由PKMS, BPM 和 PDS 参与其中反对委任 Sir Charles Arden Clarke 成为 Gabenor
✎ 当250从每个 BPM 分行的perwakilan bumiputera 出席 Barisan Pemuda Melayu (BPM)Sibu 举行的集会后，反对声浪更大了

✎ 刚开始英国把该gerakan antipenyerahan Sarawak 当做暂时性&不永久的。可是出乎意料这项行动越来越获得支持。由于受到压迫，英国想办法削弱他们的势力：

(i) Memecahbelahkan perpaduan kaum 分裂种族团结

(ii) 鼓励 penubuhan Young Malay Association (YMA)

- 主要原因是YMA支持英国，也尝试从gerakan antipenyerahan sarawak 录取新的成员&威胁他们如果不加入他们的孩子就不能在政府学校读书和参与社会服务(perkhidmatan awam)

(iii) Melaga-lagakan（煽动）orang melayu dan orang Dayak 起争执

(iv) Memburuk-burukan pejuang gerakan antipenyerahan Sarawak

- 英国污蔑这个gerakan只是注重马来人的hak istimewa 罢了

(v) 英国时常在官方宴会上 mempersenda, menghina dan mencemuh (戏弄，欺负和嘲笑) 他们

✎ 1947年尾，英国使出的手段成功削弱他们的势力。这造成 golongan muda dalam BPM Sibu 以秘密方式 (sulit) 见面然后成立 Rukun Tiga Belas，并由ahli BPM yang radikal (激进) 组成。
✎ 他们发誓要消灭怂恿(bersuhabat)交出Sarawak 的 pegawai Eropah 和 pemimpin Melayu
✎ 其中一位成员Rosli Dhobi 被指派杀掉 Sir Duncan Stewart (Gabenor Sarawak kedua) di Sibu
✎ Rosli Dhobi 也是一位为了得到独立而愿意牺牲自己的人。他在用 Lidros 这个笔名在 Utusan Sarawak 写了一首诗

✎ 3 Dis 1949，Gabenor Sarawak kedua, Sir Duncan Stewart 在Sibu 举行 lawatan。才刚抵达 Rosli Dhobi 就用一把刀刺杀他。一星期后Duncan 在新加坡医院逝世
✎ 这个刺杀事件使英国乘机以强硬手法打败gerakan antipenyerahan。Rosli Dhobi, Morshidi Sidek, Awang Rambli 和 Bujang Suntong 吊颈致死，其他Rukun Tiga Belas 成员坐监牢。英国 禁止 Persatuan Melayu Sarawak
✎ 英国的举动成功停顿(melumpuhkan) gerakan antipenyerahan
✎ 1950-an，英国能够 mengukuhkan kedudukan di Sarawak & Sarawak 继续成为他们的殖民地直到1963年

Langkah ke arah berkerajaan sendiri di Sarawak
1946年
Sarawak 的行政系统 (sistem pentadbiran) 重新编排为了memudahkan  pentadbiran。砂拉越分成5个bahagian，由 Residen 领导。Bahagian 又分成几个 daerah，由 pegawai daerah领导

1947年
英国组成Majlis Tempatan，给参与当地政治的成员1个机会。Majlis Tempatan 的作用：
(a) menguruskan pelajaran rendah, bekalan air, jalan raya, kesihatan
(b) mengawal perbelanjaan di kawasan yang dipertanggungjawabkan
(c) mengutip cukai kepala dan cukai lain-lain

1956年
在Perlembagaan Negeri Sarawak 内，关于Majlis Negeri 和 Majlis tertinggi 成员人数被修订 (pinda)。这个计划在 April 1957 执行。在修改中，Majlis Negeri 和 Majlis tertinggi 成员增加至10人

Penubuhan parti politik di Sarawak
从 Perlembagaan 1956 中，几个政党 (parti) 被成立：(到1963年)
✎ Parti Bersatu Rakyat Sarawak (SUPP) 
- 12 Jun 1959 成立
- 创办人 (pengasas)：Ong Kee Hui 和 Stephen Young
- 目标：
(a) mewujudkan perpaduan dan kesetiaan di kalangan rakyat
(b) Menyatupadukan kaum

✎ Parti Negara Sarawak (PANAS) 
- 9 April 1960 成立
- 创办人 (pengasas)：Datu Patinggi Abang Haji Mustapha
- 目标：
(a) mewujudkan keharmonian di kalangan kaum
(b) menuntut pendidikan percuma bagi sekolah rendah
(c) Mempertingkatkan kedudukan politik, ekonomi dan sosial bumiputera

✎ Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) 
- 10 April 1961 成立
- 创办人 (pengasas)：Stephen Kalong Ningkan
- 目标：
(a) Memperjuang hak dan kepentingan orang Iban
(b) Mendapatkan kemerdekaan bagi Sarawak

✎ Barisan Rakyat Jati Sarawak (BARJASA) 
- 4 Dis 1961 成立
- 创办人 (pengasas)：Datu Tuanku Haji Bujang bin Tuanku Othman
- 目标：
(a) Menuntut hak istimewa bagi penduduk bumiputera
(b) Mempertingkatkan taraf hidup bumiputera sarawak
(c) Mewujudkan keharmonian di kalangan rakyat
(d) Menyelamatkan rakyat supaya tidak terpengaruh dengan fahaman komunis
(e) Menuntut bahasa Melayu dijadikan bahasa kebangsaan

✎ Persatuan Cina Sarawak (SCA) 
- Julai 1962 成立
-  创办人 (pengasas)：William Tan
- 目标：
(a) Berusaha ke arah perpaduan Cina

✎ Parti Pesaka Anak Sarawak (PESAKA) 
-  Ogos 1962 成立
- 创办人 (pengasas)：Temenggung Jugah
- 目标：Membantu orang Dayak mencapai perpaduan dan manjamin hak mereka dalam perlembagaan

Nov 1962，Perikatan Sarawak (← 上面那些政党组成的，除了SUPP）被成立，目的是 menghadapi pilihan raya pada tahun 1963。Perikatan Sarawak 在该选举中赢得138个议席。

SABAH
Sabah Selepas Kekalahan Jepun
世界第二大战结束后，Sabah 被 Pentadbiran Tentera British (PTB)，PTB努力 mengembalikan keamanan dan ketenteraman dalam negeri，并在15 Julai 1946 结束

Sabah Diserahkan Kepada Kerajaan British
26 Jun 1946，英国和Syarikat Borneo Utara British (SBUB) 签署perjanjian。根据perjanjian，Borneo Utara (Sabah) 在15Julai 1946正式成为英国殖民地。Sabah 交给英国的几项因素：

(i) Desakan pelabur dan pemodal Eropah
欧洲投资者催促英国政府以便melindungi pelaburan mereka di Sabah。因此英国觉得有责任menjaga kepentingan warganegaranya dan melindungi pelaburan mereka 

(ii) Mengeksploitasi Sumber Bahan Mentah
沙巴有原料(bahan mentah)来源如kayu balak, kepala kering, tembakau 和 hasil tradisional。沙巴也成为tempat pasaran barangan keluaran Britain 

(iii) Menjamin Kedudukan dan Keselamatan
沙巴位于新加坡和香港之间的贸易路线，因此英国掌控沙巴可以menjamin kedudukan dan keselamatan

把沙巴交给英国不会引起当地居民强烈的反对，除了Sulu 苏丹继承人，他把沙巴当做自己的土地。在沙巴的部队如 Persatuan Kebangsaan Melayu Labuan (PKML) 和 Barisan Pemuda (BARIP) 只是为了memperbaiki keadaan 和 ekonomi 而奋斗罢了

Langkah Ke Arah Berkerajaan Sendiri di Sabah
自1950年，英国采取行动让当地居民迈向自立政府目标：
1950年
英国推出新的宪法(perlembagaan)。通过宪法，Majlis Kerja 和 Majlis Undangan 被成立。Anak negeri 代表给予机会通过在Majlis Undangan 的非正式委任(pelantikan tidak rasmi) 参与州政治(pemerintahan negeri)。这个机会很重要因为可以melatih penduduk tempatan menjadi pemimpin。曾经成为Majlis Undangan 会员的土著族群有Donald Stephens 和 Tun Datu Mustapha Datu Harun

1952年
Pilihan Raya Majlis Tempatan 被举行目的是 memilih perwakilan secara demokrasi

1960年
英国修订宪法目的是增加Majlis Undangan 的非正式土著领袖(pemimpin kaum bumiputera secara tidak rasmi) 的人数。但是 ahli 不是通过选举选出，而是通过 Gabenor British 选出

1962年
英国推出 Pilihan Raya Majlis Undangan

Penubuhan parti pilitik di Sabah
当 Tunku Abdul Rahman 宣布马来亚联邦的理念( gagasan Persekutuan Melayu)后，政党的出现更显著了(ketara)，其中宣布理念后的15个月出现的政党有：

✎ Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu (UKNO)
- 成立日期：Ogos 1961
- 创办人：Donald Stephans
- 目标：Menjaga kepentingan dan memelihara hak orang Kadazandusun

✎ Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO)
- 成立日期：23 Dis 1961
- 创办人：Tun Datu Mustapha bin Datu Harun
- 目标：
(a) memperjuangkan  hak kaum Bumiputera Muslim
(b) Menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan
(c) Memperjuangkan agama Islam sebagai agama rasmi
(d) Menukar nama Borneo Utara kepada Sabah

✎ Pasok Momogun
- 成立日期：Jan 1962
- 创办人：Orang Kaya-kaya Sedomon 和 G.S.Sundang
- 目标：Melindungi kepentingan penduduk di kawasan pedalaman Sabah

✎ Persatuan Cina Sabah (SCA) (Gabungan Parti Bersatu dan Parti Demokratik)
- 成立日期：Oktober 1962
- 创办人：Khoo Siak Chiew 和 Peter Chin
- 目标：Melindungi hak orang Cina

Perikatan Sabah （←以上所有政党组成的）被成立是为了参与1962年的选举，并在该选举中得到辉煌的成绩

—————————————— NOTA TAMAT——————————————

还是那句话，点击广告 (NO Virus)

还有帮忙 LIKE 下这些专业，10q =)